Externe factoren, die buiten de invloed van Afvalzorg liggen, kunnen gevolgen hebben voor haar activiteiten en resultaten. Het jaar 2023 was in dit opzicht een stabiel jaar zonder uitschieters.
De Nederlandse economie groeide in 2023 met 0,1 procent. Dat is minder dan in de twee voorgaande jaren, toen de economie sterk herstelde van de coronapandemie in 2020. De geringe groei in 2023 werd vooral gedreven door uitgaven van de overheid (CBS).
Klimaatverandering
Klimaatverandering was ook in 2023 volop in het nieuws. Het is duidelijk dat met het uitvoeren van alle mondiaal afgesproken maatregelen de opwarming van de aarde meer dan 2 graden zal zijn. Het onderwerp “Klimaatadaptatie” staat dan ook steeds vaker op de agenda.
In 2023 was 50% van alle opgewekte stroom groen. Dat is beduidend meer dan de 41% uit recordjaar 2022. In totaal werd 17,6% van alle elektriciteit opgewekt met zonnepanelen, 7,3% met biomassa, 15,1% met windmolens op land en 9,9% met windmolens op zee.
Het probleem met netcongestie wordt in Nederland tegelijkertijd alleen maar groter. Sommige bedrijven konden daardoor niet worden aangesloten. Ook Afvalzorg heeft hier op haar locaties mee te maken.
Naast de uitstoot van CO2, is er veel aandacht voor methaanemissies uit stortplaatsen.
Secundaire bouwstoffen
Het aanhoudende negatieve sentiment van de afgelopen jaren ten aanzien van het toepassen van secundaire bouwstoffen treft Afvalzorg nog steeds. Dit gaat verder dan alleen ongeruste burgers. De overheid en met name ILT (Inspectie Leefomgeving en Transport) is zeer kritisch op het toepassen van bepaalde materialen. Ook als de toepassingen volledig aan de geldende regels (Besluit bodemkwaliteit) voldoen.
De nieuwe Omgevingswet (zie hieronder) geeft gemeenten de mogelijkheid om het toepassen van bepaalde materialen te verbieden binnen hun grondgebied. Hierdoor valt de vraag in de markt naar toepassing van deze minerale stromen weg. Hoelang deze situatie aanhoudt is onduidelijk, maar we verwachten dat het negatieve sentiment ons nog jaren parten zal spelen.
Omgevingswet
De geplande invoering van de Omgevingswet is in 2023 niet gelukt. De Omgevingswet is uiteindelijk op 1 januari 2024 in werking getreden. De voorbereidingen hierop hebben dus lang geduurd. De Omgevingswet stimuleert vroegtijdige participatie bij het proces van de besluitvorming over een project of activiteit. Wij merken dat de nadruk op participatie leidt tot een grotere belangstelling van de landelijke overheid voor onze sector. Zo kwam staatssecretaris Vivian Heijnen in september 2023 op werkbezoek bij Afvalzorg en was er veel interactie tussen het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en de stortsector in de tweede helft van 2023. Het ministerie wil stakeholders meer betrekken bij het actualiseren van beleid (Werkprogramma Storten).
PFAS
Hoewel de regelgeving rond PFAS min of meer op orde is, neemt de maatschappelijke verontwaardiging alleen maar toe. Het is goed mogelijk dat de eisen nog verder worden aangescherpt. Dit geldt dan met name voor het lozen van afvalwater. Zelfs als het toepassen van PFAS per direct wordt gestopt, zal de afval- en waterbranche nog decennia bezig zijn met het opruimen van dit persistente materiaal.